Każdemu wierzycielowi zależy na odzyskaniu swoich pieniędzy. Zdarza się jednak, że samodzielne dogadanie się z dłużnikiem i ustalenie warunków spłaty nie jest możliwe. W takiej sytuacji należy skorzystać z procedury windykacyjnej. Czym jest windykacja i jak ją się przeprowadza? Przedstawiamy garść najważniejszych informacji na ten temat.
Czym jest windykacja i kiedy się na nią zdecydować?
Windykacja nie kojarzy nam się najlepiej. Dłużnicy obawiają się windykacji i wynikających z niej konsekwencji. Z kolei wierzyciele bardzo często obawiają się o popsucie relacji z wieloletnim kontrahentem. Często windykacja jest jednak niezbędnym krokiem, który pozwala uregulować sprawy finansowe pomiędzy stronami. Dodatkowo, dzięki zastosowaniu odpowiedniej metody windykacji, można przeprowadzić ją tak, aby nie naruszyć relacji, które łączyły dotychczas wierzyciela i dłużnika.
Dane największych biur informacji gospodarczej w Polsce pokazują wyraźnie, że zarówno firmy, jak i podmioty prywatne zbyt rzadko sięgają po windykację. Skutkuje to liczbą około 2,8 miliona dłużników zalegających ze spłatą swoich zobowiązań. Najczęściej zaległości dotyczą faktur i rachunków, ale bywa również, że dłużnicy zaniedbują spłatę rat kredytów gotówkowych oraz kredytów hipotecznych.
Czym właściwie jest windykacja? Windykacja to szereg czynności podejmowanych przez wierzyciela lub osoby go reprezentujące wobec dłużnika. Wszystkie te czynności mają na celu odzyskanie długu, który powstał w wyniku zaległej płatności. Windykacja ma na celu możliwie jak najszybsze odzyskanie należnych płatności. Nazwa omawianego procesu wzięła się od łacińskiego terminu vindicatio, co oznacza dochodzenie roszczeń w ramach instytucji prawnej zwanej rei vindicatio, czyli po prostu roszczenia windykacyjnego. Instytucja ta była integralną część porządku prawnego funkcjonującego w Cesarstwie Rzymskim i była ściśle związana z prawem własności.
W jaki sposób przeprowadza się windykację należności?
Windykacja należności jest procesem dość złożonym i wieloetapowym. Można ją podzielić na kilka etapów. Każdy etap charakteryzuje się bardziej zdecydowanym podejściem do tematu zadłużenia, poczynając od możliwie najłagodniejszych i najbardziej polubownych rozwiązań.
Pierwszym etapem jest moment, w którym dłużnik zaczyna spóźniać się ze spłatą należności i przekracza wyznaczony mu termin zapłaty. Z reguły nie wszczyna się procesu windykacyjnego przez kolejne 60 dni. Jest to jednak termin umowny. Zdarzają się bowiem sytuacje, kiedy wskazane jest szybsze rozpoczęcie windykacji, na przykład już po upływie 14 dni od wskazanego terminu płatności.
Kolejnym krokiem jest rozpoczęcie postępowania polubownego. Etapu tego nie można pominąć. Wynika to z wymogów prawnych. Aby możliwe było późniejsze złożenie wniosku w sądzie, niezbędne jest udokumentowanie próby polubownego rozwiązania sporu z dłużnikiem. Bez odpowiedniej dokumentacji sąd odrzuci taki wniosek. Dodatkowo bardzo często już na tym etapie możliwe jest zakończenie całej sprawy. W ramach windykacyjnego postępowania polubownego można wysyłać wezwania do zapłaty – listownie, mailowo, sms-owo lub poprzez nawiązanie kontaktu telefonicznego. Dozwolone jest również przeprowadzenie wizyty u dłużnika, na przykład w siedzibie jego firmy. Należy także pamiętać, że windykacja polubowna jest zawsze najkorzystniejszym rozwiązaniem dla obu stron, tj. wierzyciela i dłużnika.
Jeśli windykacja polubowna nie przyniosła oczekiwanego efektu i dłużnik nadal nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań, wskazane jest rozpoczęcie postępowania sądowego. W tym kroku dochodzi do skierowania sprawy na drogę sądową. Dochodzi do tego po złożeniu przez wierzyciela pozwu o zapłatę.
Kolejnym krokiem windykacyjnym, jaki może podjąć wierzyciel jest rozpoczęcie tzw. postępowania klauzulowego. Proces ten ma na celu uzyskanie klauzuli wykonalności, czyli sądowego nakazu zapłaty. Dochodzi do tego, gdy po wydaniu przez sąd nakazu zapłaty dłużnik nie wniesie sprzeciwu w ustawowym terminie.
Ostatnim krokiem w procesie windykacji jest postępowanie egzekucyjne. Jest to ostateczny i najmniej przyjemny krok. Wykonywany jest przez komornika i rozpoczyna się w momencie, gdy do biura komornika wpływa wniosek o rozpoczęcie egzekucji, razem ze szczegółowym opisem działań, jakie należy podjąć. Wymagany jest tutaj wyrok sądu opatrzony klauzulą wykonalności.
We wszystkich opisanych powyżej krokach wsparciem dla wierzyciela może być zatrudnienie kancelarii prawniczej specjalizującej się w windykacjach. Jest to rozwiązanie bardzo wygodne i jednocześnie pozwalające przyspieszyć cały proces odzyskiwania należności.
